ЗЕВАНА (ДЗЕВАНА, ДЗЕВА)
Багіня звяроў і палявання. Яна была ўшанавана славянамі, якія жылі ў лясах і іншымі народамі, што зараблялі звералоўствам. Зевана (Дзевана) - юная і прыгожая багіня, якая любіць паляваць у светлыя месяцовыя ночы; са зброяй у руках імчыцца яна на борзым каню па лясах, суправаджаецца лоўчымі сабакамі і гоніць ўцякаючага звера.
Па народных аповядах, цудоўная дзева палюе ў нетрах Палабіі і на вышынях Карпацкіх гор. Малюецца ў куным футры, верх якога пакрыты вавёрчынымі шкурамі. Зверху надзета замест апанчы скура мядзведзя, а галава звера служыла шапкаю.
У руках яна трымае нацягнуты лук са стралою ці капкан, поплеч яе пакладзены лыжы і бітыя звяры, рагаціна, з якой мядзведзя з бярлогі ўздымаюць і нож. У нагах ляжыць сабака. Гэтай багіні маліліся лаўцы, просячы ў яе шчасця ў паляванні. У яе гонар прыносілася частка здабычы.
Ахвяравалі ёй шкуры забітых звяроў. У старажытнасці скуркі куніцы і іншых пушных звяркоў выкарыстоўвалі ў якасці грошай. Ёсць сведчанне пра разбурэнне яе ідала ў Польшчы ў 965-м годзе.
Заўсёды ў храме Зеваны вадзіліся лепшыя паляўнічыя сабакі. У іншых плямёнаў, злучаных з лесам і паляваннем, яна звалася Дзіва, Дзева, Дзівія, Златая Баба, Баба і да т.п.
ДЗЕВАНА (ЗЕВАНА)
Дачка Пяруна і Летніцы, багіня лясоў і палявання. (Джэвана - "Хроніка Польшчы" Ян Длугаш, Девана - "Mater Verborum), Dzievvauna у А.Фрэнцеля. Відаць, гэта не ўласнае імя багіні, а намінальнае. Каралькоў "Зевана"
Ў кнізе Г.А. Глінке "Старажытная рэлігія славян" Зевана апісана наступным чынам: "Багіня звярынай лоўлі. І сапраўдна славянам, жыўшым амаль ва ўсёй Расіі сярод лясоў, і зарабляўшых лоўляю звяроў, гэта багіня была не апошняй важнасці.
Вавёркі (векошы і нагаты) і куніцы (куны) складалі ў старажытнасці не толькі іх адзежу (тут гаворыцца пра славян дрэўлянскіх, г. зн. якія жылі па лясах), але яшчэ і замест хадзячай манеты ўжываліся…".
А.С. Кайсаров, кажучы пра Зевану, адзначае што: "Палякі шанавалі Зевану як багіню лясоў і палявання. У якім выглядзе яе малявалі, пра тое нічога не вядома. Балван яе разбураны ў Польшчы ў 965-м годзе".
Сваёй прыхільнасцю паляваць менавіта ў месяцовыя ночы Зевана, збольшага, нагадвае грэцкую Артэміду, багіню палявання.
Крыніца: http://slaviy.ru/slavyanskie-bogi/devana-zevana/