АБЕРТАС, ПАЎРАЦЕННЕ
9 студзеня у каталікоў і 24 у праваслаўных Янка (Абертас, Паўраценне). “Усе з галавою, а Янка дык не. Янкавай галавы баіцца зіма” (Паўлюкоўскі, 1934). Гэты дзень яшчэ называецца Абертас (Паўраценне). Птушкі пачынаюць вяртацца з выраю. У царкоўным календары – свята знаходжання (“обретения”) галавы Іаана Хрысціцеля.
Свяшчэннік І.Берман у Ашмянскім павеце заўважаў: пчаляры ўжо глядзелі вуллі, а калі пчолы “арэтаюць” – значыць дажылі, а гэта лічылася знакам, што яны выжывуць. Як зазначаў святар, тады ж і мядзведзь паварочваецца ў бярлозе на бок. Вось чаму дзень мае найменне Паўраценне (Берман, 1869. С. 46).
Алесь Лозка
|