ВЫРАЙ
Віктар Каралькоў.
(балт. – слав. *?r - ?мора?), у беларускай міфалагічнай традыцыі – старажытная назва раю і райскага Сусветнага дрэва, у вяршынях якога жывуць птушкі і душы памерлых.
У беларускім фальклоры распаўсюджаны матыў “замыкання” і “адмыкання” В. Богам або ягонымі намеснікамі (пчалой, жаваранкам). “Замыканне” В. на зіму адбываецца на Узвіжанне (27 верасня), супадае з восеньскім раўнадзенням, калі птушкі і змеі займаюць свае месца ў В., адпаведна ў кроне і каранях Сусветнага дрэва.
“Адмыканне” В. прыпадае на Саракі (22 сакавіка) і звязана з веснавым раўнадзеннем і прылётам птушак, чароды якіх таксама насілі назву В. Той, хто першы ўбачыў В., лічыўся шчаслівым і ўдалым чалавекам на працягу года.
Крыніца: http://rv-blr.com/dictonary/view/672