ІВАН-ДЫ-МАР'Я
Знак свята Купалля - кветка Іван-ды-Мар'я (на фота). Легенда распавядае аб тым, што з гора ў яго ператварыліся брат і сястра, якія павянчаліся, бо не ведалі аб сваім сваяцтве. Абарона ад узлому. Калі ў гэтую ноч сарваць кветку Іван-ды-Мар'я і ўкласці ў куты хаты, злодзей не падыдзе да хаты: брат з сястрой (жоўты і фіялетавы кветкі расліны) будуць паміж сабою размаўляць, а злодзею здасца, што размаўляюць у хаце гаспадары.
Крыніца: http://medicine.astrostar.ru/travi/51313.html
ІВАН-ДЫ-МАР'Я
Апошняя з шырока распаўсюджаных антыдэманічных траў. Ужываецца ў настоях. Гэтая трава дапамагае чалавеку здабыць шчасце ў жыцці, прыцягвае да яго то, чаго яму бракуе.
Сцішвае нервовую сістэму; пры сталым ужыванні Іван-ды-Мар'і чалавек прыкметна прыгажэе. Але свае сілы гэтая трава захоўвае вельмі нядоўга. Сабраўшы яе блізу дня Яна Купалы (калі яна спее), вы зможаце ёю паўнавартасна карыстацца не больш аднаго месяцовага месяца.
У засушаным выглядзе яна з кожным месяцовым месяцам губляе парадку 10 адсоткаў сваіх уласцівасцяў, якія вылечваюць.
Напрыканцы жадалася б ўспомніць старую народную замову, якую прамаўлялі ўслых перад тым, як рваць якую-небудзь траву для лячэбных мэт. Гучыць яна так: "Зямля-маці, дапамажы мне траву рваці". Пажадаем вам скарыстацца ўласцівасцю і сілаю травы сабе на карысць.
Крыніца: http://medicine.astrostar.ru/travi/51313.html
ІВАН-ДЫ-МАР'Я
Іван-ды-Мар'я - народны назоў некалькіх травяністых раслін, кветкі якіх (або верхнія часткі ўсёй расліны) адрозніваюцца прысутнасцю двух рэзка розных афарбовак, часцей усяго жоўтай і сіняй або фіялетавай. Звычайна гэты назоў тлумачыцца легендарным сюжэтам аб браце і сястры Іване і Мар'і, паміж якімі існаваў нейкі невырашальны канфлікт, для вырашэння якога яны вырашылі стаць раслінай.
МАР’ЯННІК ДУБРАЎНЫ
Найболей папулярныя дзве расліны.
1) Іван-ды-Мар'я, Мар’яннік, Брат з сястрой, Жаўцяніца, Іванава трава і інш., мар’яннік дубраўны (Melampyrum nemorosum L.) - травяністая аднагадовая расліна з сямейства нарычнікавых (Scrophularineae), з жоўтымі кветкамі і ярка сінімі прыкветкамі, гэта значыць верхнім лісцем усёй расліны. Часта расце па гаях і лугам, часцей ў цені, па лясных узлесках; квітнее ў пачатку лета.
2) Трохкаляровая фіялка (Viola tricolor L.) (прычым яе трэці колер - белы - не прымаецца ў разлік) - у яе дзікім выглядзе і ў садовых рознасцях. Значна радзей карыстаюцца гэтым назовам яшчэ 5-6 падобных раслін, часцей іншых: жывучка жэнеўская (Ajuga genevensis L.) з бела пухнатымі прыкветкамі і сінімі кветкамі, шалвей лугавы (Salvia pratensis L.) - таксама з кантрастам цёмна сініх кветак і шэра зялёных прыкветкаў; часам так завуць і барвенак (Vinca minor L.), але падобныя назовы, як у мноства раслін, заснаваны на занадта грубым і няўважліва разабраным падабенстве.
Трохкаляровая фіялка (Viola tricolor) Жывучка жэнеўская (Ajuga genevensis) Шалвей лугавы (Salvia pratensis) Барвенак (Vinca minor) Калі верыць казцы, назоў Іван-ды-Мар'я паўстаў так: лёс разлучыў ў дзяцінстве брата Янку з сястрой Машанькай. Калі яны выраслі і сустрэліся, то пакахалі адзін аднаго і пажаніліся. Але пазнаўшы аб сваім сваяцтве яны, каб не разлучацца, ператварыліся ў кветку з падвойнай афарбоўкай.
ШТО ЗА КВЕТКА ІВАН-ДЫ-МАР'Я?
Як ні дзіўна, адказаць на гэтае пытанне адразу і адназначна не атрымаецца. Першым чынам, таму, што гэты назоў у народзе распаўсюджваецца на некалькі раслін. Часцей за ўсё маецца на ўвазе тое, што клічацца яшчэ мар’яннікам, братам-з-сястрой, жаўцяніцай, іванавай травой. Жоўтыя кветкі з сінімі прыкветкамі сустракаюцца ў лясах і лугах, на палянках і ўзлесках. Іванам-ды-Мар'яй завуць часам і трохкаляровую фіялку, а часам - жывучку жэнеўскую, шалвей лугавы і барвенак. Чаму? У іх таксама ярка адрозныя два колеры (у фіялкі трэці, белы, у разлік не прымаецца). Шмат паданняў, звязаных з Іванам-ды-Мар'яй, прысвечана сімволіцы забароненага кахання. Па адной версіі, брат і сястра не ведалі аб сваім крэўным сваяцтве і ўступілі ў шлюб, за парушэнне звычаю яны былі звернутыя богам у кветку. Па другой - ператварэнне адбылося па згодзе закаханых, якія не змаглі зладзіцца са сваім запалам і не жадалі раставацца. Самы цвёрды варыянт падання абвяшчае, што сястра жадала спакусіць братку, а ён за гэта яе забіў. У якасці перадсмяротнай волі дзяўчына папытала пасадзіць на магіле гэтую кветку.
ІВАН-ДЫ-МАР'Я
Іван-ды-Мар'я, Анюціны вочкі - народны назоў некалькіх травяністых раслін, кветкі якіх або верхняя частка расліны адрозніваюцца двума афарбоўкамі, жоўтай і сіняй або фіялетавай. Такія Melampyrum nemorosum з сямейства нарычнікавых, з жоўтымі кветкамі і сінімі прыкветкамі, і трохкаляровая фіялка, Viola tricolor, з колерамі жоўтага, ліловага і белага колеру. Іван-ды-Мар'я, мар’яннік дубраўны (Melampyrum nemorosum), аднагадовая расліна-паўпаразіт сямействы нарычнікавых. Лісце супраціўнае, ланцетападобнае. Суквецце кісцепадобнае, двухколеравае (адгэтуль назоў) з ярка-жоўтымі кветкамі і сіне-фіялетавымі прыкветкамі; венчык двухгубы; тычачак 4; насенне буйнае, даўжынёй каля 6 мм, з сакавітымі прыдаткамі, якія ядуць мурашкі, спрыяючы такім чынам іх распаўсюджванню. Сустракаецца амаль па ўсёй Еўропе, на палянах, узлесках, па хмызняках і светлым лясам. Малако кароў, якія ядуць Іван-ды-Мар'ю, набывае непрыемны прысмак. Атрутнае насенне, утрымоўваючае гліказід рынанцін, можа выклікаць атручванне хатніх жывёл. Іван-ды-Мар'яй нярэдка завуць анюціны вочкі і некаторыя іншыя расліны.
Крыніца: http://www.prifoto.ru/article/fpp/ivandamara.htm