ПАДПЯРАЗКА

Падпяразка - гэта пояс, якім падпаясываліся папярок постаці. Падпяразкамі падвязвалі верхнюю адзежу: кашулі, сарафаны, кажухі, футры. Без падпяразкі ў гэты дзень дзяўчатам выходзіць на людзі не вынікала.

А што да бабаняк ды да мужыкоў, так ім і ў будны-то дзень хадзіць без падпяразкі было грэшна. Нячыстая сіла так і наравіць баб'е ўлонне апусташыць, мужыцкае знясіліць. Падпярэваючыся, засцерагалі сябе ад злых чар і злых хвароб.

У будныя дні падпярэзваліся поясам, што быў прасцей, вузей. У нядзельныя дні падпярэзваліся паясамі ваўнянымі, шаўковымі, з пэндзлямі з стужак, з поўсці. А у святочныя дні насілі пояс шаўковы, сплецены з розных шоўкаў, вышываны каменьчыкамі, пазументамі. Пазумент - гэта тасьма, залатая, срэбная, медная, алавяная або мішурная.

Святочныя паясы былі багатымі, доўгімі, імі можна было аперазацца двойчы. Святочныя паясы былі таксама шырокімі, не меней трынаццаці сантыметраў. На канцы святочнага пояса віселі бібікі, гэта значыць вельмі прыгожыя і часам цяжкія пэндзлі. "Біць бібікі" - гэта пры церабленні бібік удараць пэндзлем аб пэндзаль.

Так, хлопцы, якія яшчэ не ўвайшлі ў карагод красаваліся перад дзяўчатамі, не спяшаючыся разглядаючы прыгажунь на гулянні. Вось дзявоцкая загадка:

Днём як абруч,

уначы як вуж;

хто адгадае,

будзе мой муж.

У ёй загадана аб падпяразцы, права развязаць якую меў толькі муж. Аб паваротлівым, з гаспадарскай хваткай хлопцу казалі: "Ён каго заўгодна за пояс заткне" . А вось звязаныя з поясам паняцця нашых продкаў: На сямі паясах Бог паставіў зорную плынь. Усе мы па пояс людзі (гэта значыць напалову), а тамака - скаціны. Настаў час аперазаць зялёнае жыта, абараніць хлебарост. І тады бабанька здымала падпярэзку, і, ідучы па боку поля, ішла ўкруг яго, і замаўляла аб будучым ўраджаі:

Зарадзі, Божа, жыта,

жыта густое каласістае!

Каб было з чаго піва варыці,

рабят жаніці,

дзевак замуж сражаці.