ДВАРАВЫ

Дваравы Персанаж беларускай народнай дэманалогіі, сядзібны дух – апякун двара, падворка, блізкі да Дамавіка. Згадваецца Д. пераважна ў замовах. Названы Д. паводле характэрнага месца свайго жыхарства – двор і надворныя пабудовы.

Апошняе збліжае яго таксама з Хлеўнікам. Можа мець жонку(“дваравіца”) і дзетак. “Свой” Д. апякуецца хатняй жывёлай, асабліва ўлюбёнай масці, і варагуе з “чужымі” Д., ахоўвае жывёлу ад іх, а таксама ад чужога “палявога”, “падмежніка”, “кацярэжніка”, “грыбоўніка”.

Гаспадары імкнуліся задобрыць свайго Д., частуючы яго і звяртаючыся са словамі: “Цар хазяюшка дваравой! Царыца хазяюшка дваравіца! І дарую я цябе і хлебам, і соллю, і нізкім паклонам, а што сам ем, п’ю, цем цябе дару.

А ты, хазяюшка – бацюшка і хазяюшка – матушка, мяне берагі і скацінку блюдзі!” У некаторых мясцовасцях ( на Смаленшчыне) Д. мог удзень быць падобным да змея (параўн. Хут) з галавой пеўня, а ўначы – да гаспадароў сядзібы.

Крыніца: http://rv-blr.com/dictonary/view/1212