ВІЛЫ

Вілы і русалкі, званыя ў старажытнасці берагінямі, увасаблялі дабратворны пачатак, злучаны з вадой і ўрадлівасцю. Пазней, яны набылі і негатыўныя рысы. Вілы вядомыя з ранняга сярэднявечча.

Вера ў іх захоўвалася ў паўднёвых славян да ХХ стагоддзя. У сербскім эпасе пра юнакоў вілы апісваюцца як выдатныя дзяўчаты з косамі, апранутыя ў чароўныя сукенкі з крыламі і якія валодаюць лукам і стрэламі. Яны ахоўваюць студні.

ВІЛЫ

Жаночыя духі ў міфалогіі паўднёвых славян. Гэта прыгожыя крылатыя дзяўчаты з доўгімі валасамі, апранутыя ў чароўныя сукенкі, якія хаваюць іх конскія, казліныя ці асліныя ногі. Лічылася, что той, хто зможа адабраць у іх сукенку, зможа падпарадкаваць іх сабе. Вілы звычайна жывуць у гарах, а крылы даюць ім магчымасць лятаць. Гэтыя істоты напрамую звязаны з вадою: з калодзежамі і азёрамі, калі іх раззлаваць, яны могуць запярэць ваду.

Вілы вельмі добра ставяцца да людзей, часта дапамагаюць сіротам, але асабліва прыязныя яны да мужчын. Вілы не бессмяротны, а калі адабраць у іх крылы, то яны, не могучы лятаць, становяцца звычайнымі жанчынамі. Вілы маюць здольнасць лячыць любыя хваробы, могуць прадказваць смерць.

Але гора тым, хто выпадкова іх угнявіць, бо яны могуць убіць злачынцу адзіным толькі позіркам.

ВІЛІІ, ВІЛЫ

Віліі, вілы, самавілы (баўг. віла; макед. самавіла; серб. віла; польск. wila) - у паўночнай міфалогіі вельвы (жанчыны-вешчуны). У больш хрысціязаванай паўднёваславянскай міфалогіі выява страціла канкрэтнасць, віліі ўяўляюцца як жаночыя духі, чароўныя дзяўчаты з распушчанымі валасамі і крыламі. Яны апрануты ў чароўныя сукенкі, хто адымаў у іх сукенку, таму яны падпарадкоўваліся. Вілы маглі лётаць як птушкі, пасяляліся ў гарах.

Яны валодалі студнямі і азёрамі, валодалі здольнасцямі "замыкаць" воды. Калі адняць у іх крылы, яны губляюць здольнасць лётаць і становяцца простымі жанчынамі. Ногі ў іх казіныя, конскія ці асліныя. Вілы зачыняюць іх доўгай белай адзежай. Да людзей, асабліва да мужчын, яны ставяцца прыязна, дапамагаюць пакрыўджаным і сіротам. Калі ўгневаць віл, яны могуць жорстка пакараць, нават забіць адным поглядам.

Яны могуць лячыць, прадказваць смерць, але і самі яны не несмяротныя. Культ віл і іх сувязь са студнямі вядомыя па балгарскіх крыніцах з XIII стагоддзя. Падобныя дзяўчаты, званыя Vilia, сустракаюцца і ў кельцкай міфалогіі. На тэрыторыях, блізкіх да нямецкіх земляў, вілы апісваюцца ўжо як памерлыя дзяўчаты, якія не могуць супакоіцца, і здольныя прычыніць зло тым, хто іх пакрыўдзіў пры жыцці.

Ва ў балгарскай народнай паэзіі сустракаецца згадванне пра юдаў – гэта вадзяныя вілы, якія адрозніваюцца варожымі адносінамі да людзей.

ВІЛЫ (сама-вілы, марскія пані, сама-дзівы, ліхаплёсы) - адно з назоваў хмарных паннаў; віла (само назоў ад слова "віць") прадзе хмарныя кудзелі і цягне з іх залатыя ніткі маланкі. Вілы адлюстроўваюцца і прарочымі праллямі, прадучымі нітку жыцця. Іх завуць таксама ліхаплёсы (г.зн. плетучыя ліха - жыццёвыя беды і смерць).

Аб шанаванні віл згадваецца ў старадаўніх рукапісах: «Веруют в Перуна и в Хорса... и в вилы, их же числом тридевять сестрениц глаголют невгласи и мнятъ богинями, и тако покладывахуть имъ теребы». Вила родственна светлым духам, и потому ее имя сопровождается постоянным эпитетом «белая».

Вілы ўяўляюцца юнымі, выдатнымі, бледнатварымі паннамі, у тонкай белай адзежы і з доўгімі распушчанымі косамі; у гэтых косах - іх сіла і нават само жыццё; цела ў іх далікатнае, празрыстае, лёгкае, як у птушкі, вочы бліскаюць падобна маланкі, голас - прыемны, мілагучны. Але бяда чалавеку, які прывабіцца вілаю!

Яму пастылым стане увесь свет і жыццё будзе не ў радасць. Нароўні з русалкамі, вілы жывуць на горных вяршынях, у лясах і вадзе, і таму адрозніваюцца на горных, лясных і вадзяніках. Віла радніцца з лебядзінымі паннамі, якія стала купаюцца ў азёрах і крыніцах.

Аб вілах, блукаючых па лясах і гаям, распавядаюць, што яны маюць казіныя ногі і конскія капыты. Вілы не заўсёды ездзяць на цудоўных віліных конях, яны часам носяцца на хуткіх аленях, занузданных і паганяемых змеямі, г.зн. маланкамі. "Распавядзі, якое ты тварэнне: /Ці жанчына цябе спарадзіла /Ці богам праклятая Віла?" (А.С. Пушкін. "Песні заходніх славян").

Крыніца: http://www.hogwarts.ru/library/show.php?uid=guest&cat=1&subcat=&id=747960&p=4