ЛАСТАЎКА

Чыстая, святая птушка, надзеленая жаночай сімволікай. У песнях прыпадабняецца да Божай Маці:

“ Ой на Дунаічку та на беражочку 

Там ластавачка та купалася. 

То не ластавачка, то Божа Маці …”

У легендзе аб укрыжаванні Хрыста Л. старалася палегчыць яго пакуты, вымала калючыя таркі з вянца і падносіла ваду. Таму звітае гняздо Л. ва ўяўленнях беларусаў забяспечвае шчасце ў доме, і вялікі грэх яго разбураць.

У беларусаў пашыраныя павер’і аб зімаванні Л. у вадзе (гл. аб гэтым у архаічным песенным сюжэце:

“І да раілася пчолачка 

Да ў вяршэчку сосанькі. 

Да вылятала ластаўка 

Сы – пад сіняга возера,   

Сы – пад белага каменя. 

Папытайце, дзеўкі, у ластаўкі…”).

Перад намі сімвалічнае ўзнаўленне карціны свету з усімі яе асноўнымі складнікамі: сярод вады камень, на якім знаходзіцца Сусветнае дрэва з пчоламі на вяршыні.

Але Л. адведзена месца на ніжнім полюсе светабудовы, што можа стасавацца з матывам вяртання казачнага героя з падземнага царства менавіта на птушцы.

Усё гэта яшчэ раз сведчыць аб прынцыповай адсутнасці ў беларусаў ідэі пекла і аб уяўленнях пра размешчанасць выраю – раю па ўсе чатыры бакі свету. Вобраз Л. як райскай птушкі ўвасоблены і ў іншых вераваннях: яна прыносіць вясну і выклікае гаспадара ў зімовых песнях.

Крыніца: http://rv-blr.com/dictonary/view/3063