ГАМАЮН
"Гамаюн, птушка прарочая". Карціна В.Васняцова, 1895 г.
Крыніца фото: http://new.bestiary.us/images/gamaun
ГАМАЮН - у славянскай міфалогіі прарочая птушка, пасланец бога Вялеса, яго вяшчальнік, якая спявае людзям чароўныя гімны і што прадвесціць будучыню тым, хто ўмее чуць таемнае. Гамаюн усё на свеце ведае пра паходжанне зямлі і неба, богаў і герояў, людзей і пачвар, птушак і звярэй.
Калі Гамаюн ляціць з усходу, прыходзіць смяротная бура. Першапачаткова выява прыйшла з усходняй (персідскай) міфалогіі. Малявалася з жаночай галавой і грудзьмі.
Збор міфаў "Песні птушкі Гамаюн" апавядае пра пачатковыя падзеі ў славянскай міфалогіі - стварэнні свету і нараджэнні паганскіх богаў. Слова "гамаюн" адбываецца ад "гамаюніць" - люляць (відавочна, таму, што гэтыя легенды служылі таксама казкамі дзецям на ноч).
У міфалогіі старажытных іранцаў ёсць аналаг - птушка радасці Хумаюн. "Песні" падзяляюцца на часткі - "клубкі". У геральдыцы райская птушка (гамаюн) - міфічная птушка шчасця.
Сімвалізуе таксама свет, багацце, дабрабыт, веліч. Гамаюн намаляваны на гербах наступных населеных пунктаў і абласцей: " Смаленская вобласць " Смаленск Смаленская вобласць – гэта этнічныя землі беларусаў, але былі каланізаваны Расейскай імперыяй і сёння уваходзяць у склад Расеі.
Крыніца фото: http://www.liveinternet.ru/users/3030706/post97997262/
ГАМАЮН
Гамаюн - казачная райская птушка. Лётае ў паднябессе, але жыве ў моры. У яе жаночыя твар і грудзі. Часам малююць проста вялікай птушкай, якая ўзлятае з марскіх глыбінь. Калі крычыць птушка Гамаюн, праракае шчасце.
Крыніца: http://ekouglich.ucoz.ru/load/istorija_i_kraevedenie/slavjanskie_dukhi_stikhij_1/2-1-0-7
ГАМАЮН - прарочая птушка. Яна прылятае на блажэнную Макарыйскую выспу. Жыве у мора. Малявалася звычайна з жаночым тварам і грудзьмі. Па павер'і, калі крычыць прарочая птушка Гамаюн, яна шчасце праракае.
«Я люблю малиновый падун,
Листопад горящий и горючий,
Оттого стихи мои как тучи
С отдаленным громом теплых струн.
Так во сне рыдает Гамаюн —
Что забытый туром бард могучий» (И.А. Клюев).
«Словно семь богатых лун /На пути моем встает — /То мне птица Гамаюн /Надежду подает!» (В.С. Высоцкий. «Купола»).
Крыніца: http://www.hogwarts.ru/library/show.php?uid=guest&cat=1&subcat=&id=747960&p=5
Г. Гомель> Гомельская вобласць
в. Гамза> Гомельская вобласць > Светлагорск >Нікалаеўскі
в. Гамзічы>Гарадзенская вобласць > Смаргонь >Крэўскі
в. Гоманаўка> Магілёўская вобласць > Асіповічы > Лапіцкі
в. Гомылева >Віцебская вобласць > Ушачы >Кубліцкі
Аднак, прадбачу, што чытачы могуць мне запярэчыць у сувязі з тым, што у гамяльчукоў распаўсюджана легенда аб паходжанні назова горада Гомель. Калі чаўны праплывалі каля Гомеля, то папярэджвалі словамі “Го – мель”. Нават калі папярэджвалі, то гамаюнілі, гэта значыць крычалі, гаманілі, люлюкалі. Узнікае пытанне: А ці сапраўды ў тыя часы рака Сож была такая мелкая? Гэта яна сёння абмялела у сувязі з меліярацыяй. Але на маю думку гэта ўсё найбольш складаней, чым мы думаем сёння. У беларускай мове існуюць словы гаманіць, гоман, а птушка Гамаюн таксама гамоніць, з-за чаго яе і завуць гамаюн.
|