ПЕГАС
Герб Слуцку
Герб Слуцку — геральдычны сымбаль Слуцку, нададзены месту каралём польскім і вялікім князем літоўскім Янам Казімерам 27 жніўня 1652: «у блакітным полі срэбны конь з крыламі; на чырвонай гуньцы пад княжай каронай манаграма R[adivil] D[ux]»[1]. У сучаснай Беларусі афіцыйны статус атрымаў 18 чэрвеня 1996[2]. У гербавым матрыкуле краіны значыцца пад №47.
Афіцыйнае апісаньне: У сінім полі барокавай тарчы на зялёнай зямлі срэбны Пэгас, пакрыты чырвонай гунькай з залатой манаграмай RD (Radzivill Dux — князь Радзівіл) пад княжай каронай. Паводле прынятага афіцыйнага апісаньня выявы герба, рэканструяванага вядомым беларускім дасьледчыкам Анатолем Цітовым, манаграма на гербе Слуцка ўяўляла сабой літары R[adivil] D[ux][1].
Рэканструкцыя герба была зроблена А. Цітовым, прызнаным адмыслоўцам у галіне сфрагістыкі і геральдыкі, паводле выяў гарадзкіх пячатак Слуцка XVII-XVIII ст. Аднак выява манаграмы на гуньцы вельмі неразборлівая, што абсалютна ня дзіўна ў выпадку мініятурнага фармату адбіткаў пячаткі. Інтэрпрэтацыю А. Цітова манаграмы на гербе Слуцка паставіла пад сумненьне Тамара Габрусь[3].
Аўтарка сьцьвярджала, што «манаграма, разьмешчаная пад княжацкай каронай, даволі лёгка раскладаецца на лацінскія літары «В» і «R» — пачатковыя літары імя Багуслава Радзівіла». Археалягічныя і архіўныя матэрыялы сьведчаць аднак, што манаграма насамрэч складаецца ня з двух, а з трох літар: BRD — Boguslaus Radzivil Dux (па-лацінску: Багуслаў Радзівіл Князь)
Крыніца: http://be-x-old.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%B1_%D0%A1%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%BA%D1%83
ПЕГАС
"Крылаты скакун, які бяжыць па небе" Пегас - сын марскога бажаства Пасейдона і медузы Гаргоны. Як апавядае міфалогія, Пегас, гэты крылаты нястомны скакун, праносіцца па паветру імкліва, як парыў ветра. З трох Гаргон толькі Медуза была смяротная, але яна валодала магічнай сілай: зрыньвала ў неапісальны жах усякага, хто адважваўся на яе зірнуць, да пры дапамозе Гермеса і Афіны
Пярсей кінуў ёй выклік і адолеў яе, ужыўшы яе ж зброю: ён выставіў наперад свой шчыт і яна прыйшла ў жах, убачыўшы сваё ўласнае адлюстраванне, а Пярсей, які здолеў пазбегнуць уздзеянне яе злых чар, адсек ёй галаву, якую і паднёс у дарунак Афіне, і тая прымацавала яе да свайго шчыта.
У той момант, калі Пярсей знёс галаву Медузе Гаргоне, з выцякаючай з яе шыі крыві і нарадзіўся Пегас разам з пачварай Хрысаорам. Імя Пегас адбылося ад "пеже", што на старажытнагрэцкай мове азначала "крыніца"; па легендзе, Пегас, стукнуўшы капытом Аганіппу, дачку рачнога бажаства, ператварыў дзяўчыну ў крыніцу, чые воды валодалі дзівоснай здольнасцю ператвараць у паэта ўсякага, хто адап'е з гэтай крыніцы.
Сама ж крыніца стала крыніцай паэтычнага натхнення, святой для муз, і яе сталі зваць Гіппакрэнай, гэта значыць "крыніцай каня". Лічылася, што Пегаса немагчыма злавіць. Аднак Беллерафонт, цар Карынфа, здолеў гэта зрабіць. Па парадзе прадракальніка Палійдоса, Беллерафонт правёў ноч у храме Афіны.
У сне Беллерафонту з'явілася Афіна, якая трымала ў руках залатую аброць і што дазволіла яму злавіць Пегаса. Пасля абуджэння ён знайшоў побач з сабой гэту аброць, злавіў Пегаса і прыручыў яго. Пегас стаў вельмі дораг герою, бо дзякуючы яму Беллерафонт здолеў забіць Хімеру, якая руйнавала Лікію.
Але Беллерафонт уявіў сябе роўным багам і захацеў скарыстацца іх прывілеямі, а таму вырашыў узляцець на вяршыню Алімпа на сваім крылатым скакуне. Угневаны Зеўс загадаў гізу укусіць Пегаса, і ашалеўшы ад болю конь скінуў вершніка. Беллерафонт стаў калекай, а Пегас знайшоў сабе прыстанак у стойлах стайняў на Алімпе, дзе дастаўляў Зеўсу громы і маланкі.
Існуе мноства версій таго, як Пегас узнёсся на неба. Па адной з іх, ён стаў служыць Эос, багіні світанку, якая зараз скача на ім наўскач досвіткам. Пегас прыналежыць старажытнагрэцкай міфалогіі, але міф пра нябеснага скакуна існуе і ў іншых народаў, у іншых культурах, і радніць гэтых коней адно: у іх ва ўсіх ёсць крылы.
У Старажытным Кітаі таксама існаваў міф пра лятучага крылатага каня. У рукапісах Старажытнага Кітая, датаваных II стагоддзем да нашай эры, распавядаецца пра нябеснага каня, які прыляцеў з захаду і злоўленым адважным ваяром. Праз стагоддзе з'яўляюцца згадванні пра Фей Ма, крылатага каня, чыя правая нага абапіраецца на спіну лецяшчай ластаўкі. У арабаў сам прарок Магамет падарожнічае па свету на крылатай кабыле.
У Амерыцы ў індзейцаў племя наваха ёсць магічная песня-замова, якую выконваюць для таго, каб нябесны конь сышоў на Зямлю. Чалавечае ўяўленне спарадзіла нейкую асацыяцыю: яно злучыла велізарнае, усёахопнае пачуццё волі, якое выпрабоўвае чалавек, які сеў конна на каня, са шматвяковай марай чалавека ўзляцець.
Міфалогіі розных народаў здолелі захаваць у міфах асноватворныя прынцыпы культур і вынятыя людзьмі ўрокі. Так, калі Беллерафонт быў пакараны, падобна Ікару, за сваю дзёрзкасць і саманадзейнасць, то Пегас можа служыць увасабленнем ідэі ўзыходжання розуму да святога і да зразумення гэтага святога.
Вядома ж Пегас быў белай масці, бо белы колер быў знакам чысціні. Ён быў цесна злучаны з ведамі, таму што нарадзіўся з адсечанай галавы Медузы, а яе галава была цэнтрам розуму. Конь валодаў вялікай сілай і мог спараджаць у розуме чалавека яркія выявы, а таму мог захапляць чалавека ў свет мары.
Крыніца: http://www.losharik.ru/mythes/
ПЕГАС
ПЕГАС - у грэцкай міфалогіі крылаты конь. Сын Пасейдона і гаргоны Медузы. Нарадзіўся з тулава забітай Пярсеем гаргоны.Імя П. атрымаў таму, што нарадзіўся ў вытокаў Акіяна (грэч. "крыніца"). Пегас узнёсся на Алімп, дзе дастаўляў Зеўсу громы і маланкі. Пегаса гэтак жа завуць канём муз, бо ён капытом выбіў з пад землі Гіпакрэну - крыніцу муз, якая валодае ўласцівасцю натхняць паэтаў. Пегаса падобна аднарогу можна злавіць толькі залатой аброццю. Па другім міфу, богі падарылі Пегаса. Беллерафонту, і той, узляцеўшы на ім, забіў крылатую пачвару хімеру, якое спусташала краіну.
аўтар энцыклапедыі Аляксандрава Анастасія
Крыніца: http://moonbeast.fes17.by.ru/bestiarij.html