НАЎСКІ ВЯЛІКДЗЕНЬ

Перасоўнае свята, Вялікадне нябожчыкаў, дзядоў - продкаў у чацвер на велікодным тыдні, Назва свята паходзіць ад старажытнаславянскай назвы душ памершых - "наўяў". Яйкі-крашанкі, "паску" і ўсе іншыя велікодныя стравы неслі на могілкі, частаваліся самі і астаўлялі там дзядам. Найперш абавязковай у гэтым пачастунку была куцця - ячная ці грэчневая каша.

Урачыстае наведванне магілкі найперш нябожчыка мінулага года пачыналася са звароту старэйшага з роду: "Святыя дзяды, што ад нас адыйшлі! Хадзіце да нас, будзем есці, што бог паслаў!".

Далей частаваліся, галасілі - успаміналі аб лепшых якасцях дзядоў, спявалі песні маральна-дыдактычнага павучальнага зместу:

Вялік, святы нам дзень настаў,

Ісус Хрыстос з труны ўстаў,

Хрыстос уваскрос,

Хррыстос уваскрос,

Хрыстос уваскрос!

* Пайшоў жа ён жабруючы,

Добрых людзей турбуючы.

Прыйшоў жа ён да Дунаю,

А там дзеўка ваду брала.

-Падай, дзеўка, богу вады,

Памыць яму рукі, ногі.

Дзеўка бога не прызнала,

Богу яна адказала:

-Гэта вада нячыстая,

Лісцём, дрэвам западала.

Гэта дзеўка нячэсная,

Дзевяць сыноў нарадзіла,

Дзевяць сыноў нарадзіла,

У Дунай-рацэ ўтапіла.  (Беларуская міталогія).