ГОЛЫ
Без адзення чалавек у традыцыйнай культуры – не чалавек, а частка прыроды. Катэгорыя “голага” выводзіць яго па-за межы культуры, далучае да катэгорыі “чужога” і “незасвоенага”.
Рытуальна найперш гэта выяўляецца ў абрадзе хрышчэння, семантыка якога вытлумачаецца як з пазіцый архаічнага, так і пазнейшага хрысціянскага светапоглядаў. Г. чалавек, як і ісус Хрыстос, скідвае з сябе старое адзенне граху, што апрануў на сябе пасля 2 падзення” Адам.
Гэта сімвалізуе вяртанне да першаснай чысціні і бязвіннасці. Прыкмета Г. выяўляе і адкрытасць для кантактаў, спрыянне вонкаваму ўплыву.
Г. чалавек як бы станавіўся прадстаўніком іншасвету. І таму магічныя яго дзеянні, згодна з павер’ямі, забяспечвалі жаданы вынік. Пры пераездзе ў новую хату гаспадыня, пакуль не ўзыдзе сонца, аббягала хату голай, стукала ў вароты, каб павялічваліся “род і плод”.
Чараўнік голым закручваў залом у жыце, знахар голым яго вырываў. Менавіта на голай або ў адной сподняй кашулі была дзяўчына, выбраная на ролю “Куста” або русалкі ў адпаведных абрадах.
Прыкладаў неабходнасціпоўнага распранання з каляндарнай, сямейнай, мантычнай, медыцынскай, чарадзейскай практык можна называць шмат, аб’ядноўвае іх адно: адсутнасць адзення сімвалізавала стан адкрытасці, найбольш спрыяльнай для кантактаў з ірэальнымі сферамі.
Здымаючы адзенне, чалавек парушаў самую блізкую і інтымную мяжу, выходзіў за нормы, каб, па-першае, выказаць давер да сваёй прасторы і, па-другое, наблізіцца да касмічных стыхіяў.
Крыніца: http://rv-blr.com/dictonary/view/992
|